Katedra Finansów Przedsiębiorstw i Ubezpieczeń Gospodarczych oraz Katedra Badań Operacyjnych dziękują za uczestnictwo w Czwartym Kolokwium Noblowskim zorganizowanym 6 czerwca 2019 r. na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach. Tym razem tematem spotkania było "Zrozumiesz więcej niż wiesz. Herbert Simon - Łowca algorytmów".
W tym roku upłynie pół wieku od uhonorowania Ragnara Frischa oraz Jana Tinbergena pierwszymi w historii Nagrodami Banku Szwecji w dziedzinie ekonomii im. Alfreda Nobla. Kierownik Katedry Finansów Przedsiębiorstw i Ubezpieczeń Gospodarczych dr hab. Artur Walasik, prof. UE z pracownikami Katedry, zainicjowali w zeszłym roku cykl kolokwiów naukowych poświęconych dyskusji nad wpływem dorobku laureatów Nagrody Nobla na podejmowane w Uniwersytecie badania naukowe, w szczególności na przygotowywane dysertacje doktorskie.
Czwarte kolokwium noblowskie zorganizowane zostało we współpracy z prof. zw. dr hab. Tadeuszem Trzaskalikiem – Kierownikiem Katedry Badań Operacyjnych oraz dr hab. Tomaszem Wachowiczem, prof. UE – Kierownikiem Zakładu Zastosowań Informatyki w Badaniach Operacyjnych i poświęcone dorobkowi Herberta Simona, laureata Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii w 1978 r.
Temat spotkania brzmiał: Zrozumiesz więcej niż wiesz. Herbert Simon – Łowca algorytmów. Sylwetka, różnorodność zainteresowań oraz dorobek naukowy Herberta Simona zasługują na poświęcenie mu kolejnego kolokwium noblowskiego. Herbert Simon był ekonomistą, który zwrócił uwagę na psychologiczne podstawy ekonomii, skupił swoje zainteresowania na zrozumieniu sposobu w jaki ludzie przetwarzają informacje przy podejmowaniu decyzji. Na podstawie prowadzonych obserwacji procesów i mechanizmów decyzyjnych w przedsiębiorstwach Herbert Simon sformułował koncepcję ograniczonej racjonalności. Dowiódł on, że wydolność ludzkiego umysłu jest zbyt mała w stosunku do napotykanych problemów, aby mogły być one rozwiązywane w sposób globalnie racjonalny. Ludzie napotykając na różnego rodzaju ograniczenia (czasowe, technologiczne itp.) nie są w stanie uzyskać dostępu do wszystkich informacji istotnych dla danego problemu ani nie są zdolni do ich dokładnego przetworzenia. W warunkach takich ograniczeń zaczynają wykorzystywać uproszczone schematy myślenia – heurystyki. W konsekwencji nie kierują się zasadą optymalizacji (dokonania najlepszego wyboru spośród wszystkich rozwiązań alternatywnych), lecz poprzestają na wyborze wariantów satysfakcjonujących (wystarczająco dobrych, spełniających określone wymagania). Efektem "behawioralno-kognitywnego" ujęcia procesów decyzyjnych stał się rozwój koncepcji podejścia systemowego i sztucznej inteligencji w późniejszych pracach Herberta Simona.
Mamy nadzieję, że kolokwium było okazją do pogłębienia refleksji nad następującymi kwestiami:
- Czy pod pojęciem racjonalności należy rozumieć dostosowawcze procesy myślenia i czy racjonalność zachowania pozostaje we współzależności z informacjami będącymi w dyspozycji decydenta?
- Czy pojmowanie myślenia heurystycznego jako remedium na zbyt skomplikowaną rzeczywistość decyzyjną nie niesie ze sobą pewnych zagrożeń i jak konfrontuje się z koncepcjami błędów poznawczych Kahnemana, Tverskiego, Slovica i Thalera?
- Jaki jest charakter powiązań między koncepcją ograniczeń poznawczych, algorytmami heurystycznymi i sztuczną inteligencją?
- Czy współczesne systemy wspomagania decyzji – wsparte sztuczną inteligencją i sieciami neuronowymi – pozwalają wyeliminować błędy wynikające z ograniczeń poznawczych i myślenia heurystycznego decydentów?
Wszystkim pracownikom i studentom Uniwersytetu dziękujemy za przybycie.
Dołącz do nas