Dnia 10 sierpnia br. gościem porannej audycji "Rozmowa poranka" w radiu EM był pracownik Katedry oraz kierownik Działu Analiz i Opracowań Statystycznych Urzędu Statystycznego w Katowicach - dr hab. Dominik Krężołek.
W audycji poruszono problem wyludniania się miast, jako konsekwencji zjawiska depopulacji. Depopulacja rozumiana jest jako trend demograficzny wynikający z ujemnego przyrostu naturalnego, migracji ludności oraz zmieniającej się struktury wieku społeczeństwa. Niejednokrotne depopulacja łączona jest ze zjawiskiem kurczenia się miast, jednakże należy rozgraniczać te dwa pojęcia. Kurczenie się miast, oprócz aspektu demograficznego, dotyczy także procesów związanych z deindustrializją w takich obszarach jak gospodarka miejska, zagospodarowanie przestrzenne i infrastruktura, polityka i administracja publiczna na obszarach miejskich.
Jako główne przyczyny depopulacji miast w Polsce dr hab. Dominik Krężołek wskazuje procesy, które miały swój początek już w latach 60. XX wieku, a związane były z tzw. drugim przejściem demograficznym. Społeczeństwo naszego kraju starzeje się, zmienia się model współczesnej rodziny (w tym wiek kobiet, kiedy decydują się na posiadanie pierwszego dziecka), roli kobiety w gospodarstwie domowym. Obserwowalny jest malejący trend w wartościach współczynnika dzietności oraz niepokojące zmiany we wskaźnikach zastępowalności pokoleń. Ponadto społeczeństwo staje się coraz bardziej mobilne, zanika przywiązanie do jednego, stałego miejsca zamieszkania. Obserwuje się także zmiany w strukturze wiekowej mieszkańców centrów miast, gdzie zaobserwowano rosnący udział osób starszych. Wynika to przede wszystkim z takich czynników jak łatwy dostęp do placówek służby zdrowia czy też środków komunikacji miejskiej.
W opinii dra hab. Dominika Krężołka konsekwencje depopulacji można rozumieć w kontekście przestrzennym (tzw. rozlewanie się miast), gospodarczym i społeczno-demograficznym. Migracje związane są nie tylko z ilościowym, ale także jakościowym odpływem ludności. Zwłaszcza w przypadku ludzi młodych, którzy niejednokrotnie są osobami przedsiębiorczymi, stosunkowo dobrze wykształconymi i generującymi tym samym wysoką wartość kapitału ludzkiego. Konieczna jest refleksja i dyskusja nad tym, jakie działania należałoby podjąć (i czy ma to w ogóle sens), aby zjawisko depopulacji zanikało wśród ludzi należących do pokolenia Z (zoomerzy, post-millennialis, czyli ludzie w wieku 20-30 lat).
Dołącz do nas