Urodzona 21.III w Radomiu w rodzinie robotniczej, była córką Henryka i Krystyny z d. Banaszek. Uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego nr 1 w Radomiu, następnie studiowała matematykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Jej praca magisterska napisana pod kierunkiem doc. dr Andrzeja Zięby, matematyka i humanisty, późniejszego prorektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i profesora w Wiedniu, pod tytułem Pewne własności współrzędnych normalnych, dotyczyła analizy tensorowej. Z dniem 1.IX.1965 roku Elżbieta Stolarska została zatrudniona jako asystent w Katedrze Fizyki Teoretycznej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu i zajęła się pracą naukową w zakresie teorii pola grawitacyjnego pod kierunkiem doc. dra Czesława Jankiewicza, z którym wspólnie napisała artykuł naukowy Rozwiązanie stacjonarnych równań pola grawitacyjnego metodą kolejnych przybliżeń w harmonicznym układzie współrzędnych.
Od 1 września 1967 roku została zatrudniona w Wyższej Szkole Ekonomicznej
w Katowicach. Rozpoczęła pracę jako asystent w Katedrze Statystyki, której kierownikiem był doc. dr hab. Zbigniew Pawłowski, jeden z czołowych ówczesnych polskich ekonometryków i pod jego kierunkiem studiowała ekonometrię. Po latach, w roku 1981 była ogromnie zaangażowana w oddaniu ostatniej posługi Z. Pawłowskiemu w Katowicach oraz w Warszawie. Pracę doktorską na temat Metody predykcji wykonania wieloletnich planów gospodarczych (promotor: doc. dr Leon Dziembała) Elżbieta Stolarska obroniła w 1973 roku.
Po obronie pracy doktorskiej utworzyła zespół, złożony z matematyków, przygotowujących się do prowadzenia zajęć z programowania matematycznego na nowo powstałym kierunku Cybernetyka Ekonomiczna i Informatyka. Równolegle zespół ten pracował nad tematem Algorytm grafu koordynacyjnego dla Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Komel w Katowicach. W roku 1975 osoby należące do tej grupy weszły w skład nowo powołanego Zakładu Programowania Matematycznego. W latach 1975-78 Elżbieta Stolarska pełniła obowiązki, a w latach 1978-1984 była kierownikiem tego Zakładu. Był to pierwszy zespół naukowo-dydaktyczny w Akademii Ekonomicznej w Katowicach, zajmujący się problematyką badań operacyjnych. Trzy osoby z jego sześcioosobowego składu w późniejszym okresie, już po śmierci Elżbiety Stolarskiej uzyskały tytuły naukowe profesora nauk ekonomicznych na podstawie osiągnięć naukowych, związanych z programowaniem matematycznym i badaniami operacyjnymi (D. Kopańska-Bródka, J. Mika, T. Trzaskalik).
Elżbieta Stolarska była inicjatorem i współorganizatorem trwającego do chwili obecnej cyklu konferencji naukowych z zakresu badań operacyjnych w środowisku ekonomicznym. Pierwsza konferencja z tego cyklu odbyła się w roku 1978 w Jeleniewie.
Zainteresowania naukowe Elżbiety Stolarskiej koncentrowały się w latach 1973 – 1987 na ekonometrii. Główny nurt prac badawczych to ekonometryczne modelowanie gospodarki narodowej w skali makro. Poza samymi problemami konstrukcji, estymacji i weryfikacji modeli Elżbieta Stolarska zajmowała się ich zastosowaniem do celów prognostycznych i symulacyjnych.
Kontynuując problematykę zawartą w rozprawie doktorskiej pracowała nad ekonometrycznymi modelami gospodarki narodowej. W 1974 roku na zamówienie Instytutu Planowania w Warszawie przygotowała opracowanie Modele wykonania i odchyleń od planu. Badania te wiązały się ściśle z pracami grupy pracowników Instytutu Ekonometrii kierowanymi przez prof. Z. Pawłowskiego. Ich wyniki znalazły miejsce we wspólnej monografii Ekonometryczne metody wykonania planów gospodarczych wydanej w PWN w 1987 roku.
W tym samym czasie Elżbieta Stolarska włączyła się w prace nad modelowaniem gospodarki narodowej Polski. Uczestniczyła w budowie wszystkich modeli powstających w ośrodku katowickim w ramach problemu międzyresortowego MR I 30 kierowanego przez prof. dr hab. Z. Pawłowskiego, koordynowanego przez Instytut Badań Systemowych PAN w Warszawie (w latach 1976 – 1981) Po śmierci prof. Z. Pawłowskiego Elżbieta Stolarska przejęła kierownictwo tego tematu i prowadziła badania zespołu w latach 1982 – 1985. Ukoronowaniem tych prac jest ekonometryczno-symulacyjny, średniookresowy model gospodarki Polski MGS zakończony w 1985 roku. Wcześniejsza wersja tego modelu (MES I) została opublikowana jako praca naukowa w Wydawnictwach Uczelnianych Akademii Ekonomicznej w Katowicach w 1985 roku.
Równocześnie Elżbieta Stolarska zajmowała się teoretycznymi podstawami modeli ekonometrycznych prowadząc badania nad istnieniem oraz zastosowaniem i interpretacją postaci wtórnych modelu. Część tych badań zrealizowała w ramach programu rządowego PR III 9 w latach 1982-1983 w temacie Klasyczne i niekonwencjonalne metody predykcji ekonometrycznej prowadzonym przez doc. dr hab. K. Zadorę, a koordynowanego przez Instytut Ekonometrii i Statystyki Uniwersytetu Łódzkiego.
Podstawą habilitacji Elżbiety Stolarskiej była monografia Dynamiczne modele ekonometryczne. Własności i zastosowanie wydana przez PWN w 1987 roku. Istotnym osiągnięciem naukowym zawartym w tej pracy jest sformułowanie twierdzeń o warunkach istnienia poszczególnych postaci modelu ekonometrycznego (strukturalnej, zredukowanej, formy końcowej i równania końcowego) oraz wyprowadzenie związków między parametrami różnych postaci modelu. Stosując podejście klasyczne, uwypuklono predyktywne własności formy końcowej, przedstawiając dyskusję na temat założeń klasycznej teorii predykcji ekonometrycznej, a następnie przedstawiono rozwiązanie predykcji nieobciążonej na podstawie formy końcowej i równania końcowego. Do przykładów praktycznych zastosowań prezentowanych modeli należą konstrukcja postaci zredukowanej do 14-równaniowego modelu gospodarki Polski oraz model inwestycji produkcyjnych w postaci końcowej. 13 kwietnia 1988 roku uchwałą Rady Wydziału Przemysłu Akademii Ekonomicznej w Katowicach nadano Elżbiecie Stolarskiej stopień naukowy doktora habilitowanego.
W sierpniu 1989r. awansowała na stanowisko docenta, a 1.X.1990 otrzymała nominację na stanowisko profesora nadzwyczajnego.
Elżbieta Stolarska była w latach 1973 – 1987 współautorem i redaktorem naukowym wielu prac o charakterze dydaktycznym. Algebra liniowa dla ekonometryków wydana w 1976 roku otrzymała nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Ponadto powstał Zbiór zadań z algebry liniowej dla ekonometryków, który koresponduje z powyższym podręcznikiem (ukazał się, podobnie jak podręcznik, nakładem PWN w 1986 roku).
W Wydawnictwach Uczelnianych AE w Katowicach wydano pod kierunkiem Elżbiety Stolarskiej dwa znaczące skrypty: Elementy badań operacyjnych i Zbiór zadań programowania matematycznego. Była również współautorem skryptu Zbiór ćwiczeń z matematyki pod red. R. Pregiela.
Elżbieta Stolarska prowadziła zajęcia dydaktyczne z matematyki, algebry liniowej, analizy matematycznej, badań operacyjnych, programowania matematycznego, ekonometrii, statystyki, rachunku wariacyjnego, seminaria kursowe, seminaria magisterskie i wykłady specjalizacyjne.
Poza pracą naukową i dydaktyczno-wychowawczą Elżbieta Stolarska reprezentowała grupę pomocniczych pracowników naukowych w Senacie i Radzie Wydziału Przemysłu, a także uczestniczyła w pracach Komisji Senackich. Organizowała konferencje naukowe, opiekowała się młodymi pracownikami Instytutu Ekonometrii, organizowała wycieczki naukowe dla studentów do zakładów pracy.
W roku 1978 Elżbieta Stolarska otrzymała Nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki indywidualną stopnia trzeciego, w 1980 roku dwie zespołowe Nagrody Ministra: stopnia drugiego za osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych i stopnia trzeciego za osiągnięcia w dziedzinie autorstwa wyróżniających się podręczników dla studentów.
W 1980 roku otrzymała złotą odznakę Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego, a w roku 1987 Złoty Krzyż Zasługi.
Po wznowieniu legalnej działalności NSZZ Solidarność w okresie od X. 1989 do XII. 1990 roku Elżbieta Stolarska pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Uczelnianej Związku. Od 1.XII.1990 pełniła funkcję prorektora do spraw nauki i nauczania. W II. 1991 została kierownikiem Zakładu Badań Operacyjnych, który nawiązywał do składu osobowego oraz wcześniejszych osiągnięć Zakładu Programowania Matematycznego.
Mimo tego, że Elżbieta Stolarska była bardzo zaabsorbowana pracą naukową, potrafiła żyć pochłaniającą życzliwością wobec bliźnich. W stanie wojennym włączyła się w kościelna akcję pomocy na rzecz represjonowanych członków Solidarności i ich rodzin. Angażowała się również w działalność Legionu Maryi w parafii mariackiej w Katowicach.
Postępująca choroba zmusiła Elżbietę Stolarską w X.1991 do rezygnacji ze wszystkich pełnionych na Uczelni funkcji. Zmarła 28 kwietnia 1992 roku.
Źródła:
a) wskazówki ikonograficzne
Fot. W zbiorach rodziny
b) wskazówki bibliograficzne
Bibliografia publikacji pracowników naukowo-dydaktycznych Akademii Ekonomicznej w Katowicach 1972-1997.
Wzmianki prasowe: Nekrologi po śmierci Elżbiety Stolarskiej:
Dziennik Zachodni 1992 nr 85 s.9 (Rektor i Senat Akademii Ekonomicznej w Katowicach)
Dziennik Zachodni 1992 nr 86 s.9 (Dziekan i Rada Wydziału Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Katowicach)
Dziennik Zachodni 1992 nr 86 s.9 (Pracownicy Instytutu Ekonometrii Akademii Ekonomicznej w Katowicach)
Dziennik Zachodni nr 86 s.9 (NSZZ „Solidarność” Akademii Ekonomicznej w Katowicach).
Trybuna Śląska 1992 nr 101 s.2 (Rektor i Senat Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)
Źródła archiwalne
Archiwum Akademii Ekonomicznej w Katowicach:
Elżbieta Stolarska kwestionariusz osobowy,
Elżbieta Stolarska trzy życiorysy (bez daty)
Elżbieta Stolarska Sprawozdanie z pracy naukowo-badawczej za lata 1988-1990,
Dyplom doktora nadany uchwałą Rady Wydziału Przemysłu dnia 13 kwietnia 1973r.
Zatwierdzenie przez Centralna Komisje Kwalifikacyjną do Spraw Kadr Naukowych uchwały Rady Wydziału Przemysłu Akademii Ekonomicznej w Katowicach z dnia 13 kwietnia 1988r. o nadaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk ekonomicznych.
Mianowanie na stanowisko profesora nadzwyczajnego z dniem 1.10.1990r. na czas określony do 30.09.1995.
J.Rokita Ocena działalności dydaktyczno-wychowawczej i organizacyjnej dr hab. Elżbiety Stolarskiej (bez daty)
J.Rokita Ocena działali ości naukowo-badawczej i wdrożeniowej dr hab. Elżbiety Stolarskiej (bez daty)
A. Brożek ”Profesor Elżbieta Stolarska (1942-1992)”, rękopis w posiadaniu rodziny.
Informacje zaczerpnięte od osób żyjących
Relacje ustne Zofii Stolarskiej (siostra) i Marii Lech (siostra).
Powyższa nota biograficzna zamieszczona została w Polskim Słowniku Biograficznym, zeszyt 180 (T.44/1). Jej autorem jest Tadeusz Trzaskalik.
Dołącz do nas