W pierwszym rozdziale przedstawiono istotę i specyfikę transformacji polityczno-gospodarczej w Europie Środkowo-Wschodniej, której głównym stymulatorem była Polska. W drugim podjęto próbę oceny wpływu integracji na zmiany pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki, z uwzględnieniem warunków światowego kryzysu gospodarczego.  W rozdziale trzecim zaprezentowano Czechy i Słowację jako kraje, których powstanie związane jest z procesem dezintegracji politycznej.  W czwartym rozdziale opisano proces zacieśniania relacji między Litwą, Łotwą i Estonią a Wspólnotami Europejskimi/Unią Europejską. W rozdziale piątym została podjęta analiza przemian gospodarczych i politycznych zachodzących w Bułgarii i Rumunii na przełomie XX i XXI wieku. W rozdziale szóstym zawarto analizę przemian społeczno-ekonomicznych dokonujących się w Słowenii i w Chorwacji od początku lat 90. XX wieku. Rozdział siódmy to próba analizy zmian ustrojowych, które nastąpiły na początku lat 90. ubiegłego stulecia na Ukrainie i na Węgrzech.