Od ponad 140 milionów lat pszczoły odgrywają bardzo ważną rolę w przyrodzie i rolnictwie ze względu na zapylanie wielu gatunków roślin. Biznes miodowy, bardzo ważny w sektorze rolno-spożywczym, stoi w obliczu wyzwań związanych ze zrównoważonym rozwojem, złożonymi relacjami, zmianą klimatu, rosnącą presją konkurencyjną, zróżnicowanymi dietami konsumentów, bezpieczeństwem żywności i „oszustwami miodowymi”.  Fałszowanie miodu, które obecnie obejmuje między innymi kilka krajów azjatyckich, wpłynęło na międzynarodowy rynek miodu. Stąd producenci miodu szukają sposobów, aby ich produkty miodowe odnajdywane były na konkurencyjnym rynku miodu jako te o wyższej wartości końcowej, wyższej jakości.

Wyzwaniem jest wygenerowanie inteligentnego łańcucha wartości branży pszczelarskiej (inteligentnego łańcucha wartości miodu), napędzanego preferencjami rynkowymi i wymaganiami konsumentów, opartego na jakości w całym procesie produkcji miodu i przejrzystości w całym biznesie miodowo-spożywczym, budującego zaufanie między kupującymi i sprzedającymi. Przejrzysty, wydajny i skuteczny łańcuch wartości miodu jest potrzebny, aby osiągnąć dynamiczny i elastyczny system miodowo-spożywczy, który będzie w stanie sprostać głównym siłom globalnym, jak również lokalnym imperatywom.  

Główny cel projektu  

Głównym celem  projektu TOP4HoneyChains jest zbudowanie platformy cyfrowej, która umożliwi stworzenie i obsługę inteligentnego łańcucha wartości miodu, poprzez wykorzystanie podejścia transnarodowego wraz z partnerami z Polski, Łotwy, Argentyny i Turcji. Platforma będzie dostępna do zaadaptowania w różnych krajach.  

Główny efekt działania platformy  

Głównym efektem działania platformy będzie zwiększenie skuteczności i efektywności śledzenia oraz przejrzystości łańcucha wartości miodu jako całego systemu miodowo-spożywczego wspieranego za pomocą innowacyjnej platformy otwartych danych wraz z innowacyjnymi usługami cyfrowymi opartymi na danych. Przykładowo, pasieka będzie miała dostęp do wyników badań jakościowych swojego oryginalnego miodu oraz mieszanek poszczególnych miodów, co przyczyni się do identyfikowalności i przejrzystości łańcucha. Konsument będzie mógł uzyskać dostęp do informacji na temat praktyk stosowanych przez pasiekę i wyników testów. Opracowana zostanie polityka mająca na celu wdrożenie zachęt dla producentów miodu i wszystkich ogniw (interesariuszy) w łańcuchu, aby podnieść jakość produktów miodowych i  doprowadzić do wykorzystania  platformy przez różnych interesariuszy w łańcuchu wartości miodu (pszczelarze, organizacje pakujące, związki i spółdzielnie pszczelarskie, organizacje eksportujące i importujące, organy regulacyjne, konsumenci).

(1)  Oczekiwane wyniki projektu 

Oczekiwanymi wynikami projektu TOP4HoneyChains będzie zwiększenie skuteczności i efektywności śledzenia oraz przejrzystości łańcucha wartości miodu jako całego systemu miodowo-spożywczego wspieranego za pomocą innowacyjnej cyfrowej platformy otwartych danych wraz z innowacyjnymi usługami cyfrowymi opartymi na danych. Opracowana zostanie polityka mająca na celu wdrożenie zachęt dla producentów miodu i wszystkich interesariuszy w łańcuchu, aby podnieść jakość produktów miodowych i doprowadzić do wykorzystania  platformy przez interesariuszy w łańcuchu (pszczelarze, organizacje pakujące, związki i spółdzielnie pszczelarskie, organizacje eksportujące i importujące, organy regulacyjne, konsumenci). Platforma zapewni użytkownikom (interesariuszom w łańcuchu wartości miodu) mechanizmy sprzężenia zwrotnego z pasieki (feed-forward) i do pasieki (back-forward) z dobrze udokumentowanymi i weryfikowalnymi informacjami dotyczącymi pasieki, pochodzenia i praktyk produkcyjnych, wskaźników jakości oraz „historii miodu”. Dodatkowe inteligentne usługi oparte na danych zapewnią wielu interesariuszom w łańcuchu dostęp do informacji i trendów dotyczących wymagań jakościowych, krytycznych punktów procesu produkcji produktów miodowych, dynamiki dostaw, postrzegania konsumentów i gotowości do zapłaty w odniesieniu do jakości miodu oraz stopnia przejrzystości i dostępności danych o miodzie. Aby osiągnąć cel, skupione w zespole TOP4HoneyChains partnerskie uniwersytety, instytuty badawcze pszczelarstwa i reprezentatywne organizacje branży pszczelarskiej będą prowadzić interdyscyplinarne badania i rozwijać najnowocześniejszą technologię, obejmującą: (1) inteligentny łańcuch miodu (Smart Honey Chain, SHC), (2) Data and Design Thinking dla SHC jako cyfrowego ekosystemu biznesowego, oraz (3) opartą na ontologii architekturę mikrousług obsługującą zintegrowane technologie dla platform otwartych danych.

(2) Oczekiwany wpływ społeczny

Projekt TOP4HoneyChain wychodzi naprzeciw aktualnym wyzwaniom stawianym przed sektorem pszczelarskim i całym  systemem miodowo-spożywczym, nie tylko w Europie, ale i na świecie. Znakomicie wpisuje się między innymi w:

• Rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 1 marca 2018 r. w sprawie perspektyw i wyzwań dla unijnego sektora pszczelarskiego;
• Stanowisko Copa-Cogeca z 2020 roku dotyczące europejskiego rynku miodu i planu działań sektora pszczelarskiego  w perspektywach krótkoterminowej, średnioterminowej i długoterminowej.

Wyniki projektu TOP4HoneyChains w postaci platformy cyfrowej będą miały znaczący wpływ na sektor pszczelarski i system miodowo-spożywczy w ujęciu lokalnym i globalnym. Do korzystania z niej zostaną zaangażowane różne grupy interesariuszy łańcucha wartości miodu: pszczelarze, organizacje pakujące, związki i spółdzielnie pszczelarskie, organizacje eksportujące i importujące, organy regulacyjne i konsumenci. Odzwierciedlając cały łańcuch wartości miodu zapewni ona identyfikowalność i  przejrzystość  działań, które prowadzą od wytwarzania miodu w pasiekach, poprzez wszystkie fazy pośrednie aż do dostarczenia miodu do finalnych konsumentów. Przewidujemy, że TOP4HoneyChains wpłynie na zachowania wszystkich interesariuszy w łańcuchu wartości miodu, umożliwiając im dostęp do danych w całym łańcuchu i wspomagając ich współpracę nad doskonaleniem łańcucha, a w konsekwencji prowadząc do rozwiązania długotrwałego problemu fałszowania miodu oraz zrównoważenia środowiskowego, ekonomicznego i społecznego w sektorze pszczelarskim i systemie miodowo-spożywczym.